انجام تمرینات منظم یوگا یکی از شیوه های مناسب برای حل مشکلات جسمی و روحی است. اما نمی توان این ورزش را واقعا به عنوان یک شیوه درمانی تلقی کرد. به طور حتم اثرات تمرینی یوگا کاملا جنبه درمانی ندارند اما با انجام تمرینات این ورزش فرد می تواند تمرکز و کنترل مناسبی بر روی بدن، و آگاهی بیشتری در خصوص محدویت ها و پتانسیل بدنی خود کسب کند. تحقیقات نشان داده که یوگا میتواند تاثیرات شگرفی بر روی ذهن و روح انسان داشته باشد. از این روی انجام تمرینات یوگا میتواند آرامش، تعادل، و فرم بدنی مناسبی را برای ورزشکار پدید آورد. اما همواره این سوال مطرح است که: از نقطه نظر علمی، انجام منظم تمرینات یوگا چه تاثیراتی بر روی سلامت خواهد داشت؟ ما این پرسش را به تفکیک در چند بخش توضیح خواهیم داد.
در هنگام انجام حرکات (asana) تمرینی، عضلات تحریک و شروع به فعالیت می کنند، که پیامد آن انقباض و انبساط در عضلات، و ماحصل آن انعطاف پذیری و تقویت عضلات خواهد بود. تمرینات مستمر یوگا همانند بسیاری از فعالیتهای جسمانی ورزشی دیگر روند پوکی استخوان که معمولا در دروران کهنسالی بروز می کند را به تاخیر خواهد انداخت.
به دلیل وجود تکنیک های خاص و بینظیر تنفسی در یوگا، گنجایش و ظرفیت دستگاه تنفسی افزایش یافته و در نتیجه اثرات زیان بار هورمون آدرنالین که موجب بروز استرس در فرد میشود کاملا خنثی می شود. این عمل سبب میشود که در شخص احساس آرامش پدید آید. همچنین با بهبود وضعیت تنفسی، مقدار ضربان قلب کاهش و عملکرد سیستم قلبی نیز بهبود خواهد یافت. یوگا دشمن استرس و افسردگی است، که این خصوصیت، خود یک عامل بازدارنده و کاهش دهنده هورمونهایی است که غدد آدرنالین در بدن تولید میکنند، همچنین یوگا با کاهش مقدار هورمونهای عصبی مانند: دوپامین (Dopamine) و اپینفرین (Epinephrine) احساس آرامش و راحتی را در افراد پدید میآورد.
تحقیقات بیو شیمیایی پیرامون ورزش یوگا نشان داده که اثرات این ورزش میتواند به مشابه یک آنتی اکسیدان (Antioxidants) عمل کند. به بیانی سادهتر موجب کاهش کلسترول (Cholesterol) و تری گلیسرید (Tri Glycerride) خون و تقویت سیستم ایمنی بدن میشود. اثرات یوگا برعروق، سبب میشود تا فشار خون به طور چشمگیری کاهش یابد و با بازگرداندن گردش خون از اندامهای پایئنی بدن، روند گردش خون آسانتر صورت گیرد. ضربان قلب منظم و آرامتر انجام شود، که این عمل برای افرادی که به بیماری فشار خون مبتلا هستند و افرادی که از بیماری های قلبی – عروقی رنج می برند و یا افرادی که قبلا دچار سکته های قلبی شدهاند، اثرات درمانی داشته باشد.
برخی از حرکات تمرینی یوگا بر کشش بر روی عضلات متمرکز هستند. این حرکات تمرینی سبب میشوند: اسید لاکتیک (Lactic Acid) های تولید شده در ماهیچهها آزاد شوند. این عمل برای مدت کوتاهی احساس خستگی، درد، فشار و خشکی در عضلات را در پی خواهد داشت. به خاطر داشته باشید که یوگا تنها موجب تقویت عضلات نخواهد شد بلکه سبب میشود تا همه بافت های نرم بدن از جمله تاندون ها، رباط ها و بافت های اطراف عضلات نیز تقویت شوند و انطاف پذیری بدن بهبود یابد، همچنین تمرینات این ورزش موجب میشوند که مفاصل اندامهای بدن حرکت بیشتری داشته باشند. این عمل سبب میشود لغزندگی مفاصل و حرکات بدن بهبود یابد. بسیاری از تمرینات یوگا حرکاتی قدرتی هستند که به بهبود قدرت بیشتر عضلات کمک میکنند، حرکات ایستایی یوگا موجب تقویت عضلات شکمی و رانها و پشت رانها خواهند شد تحقیقات نشان داده تنها پس از هشت هفته از شروع تمرینات یوگا، فرد شاهد بهبود ۳۵ درصدی انعطاف پذیری در قسمتهای مختلف بدن مانند میانه بدن (کمر و ستون فقرات)، پاها و شانهها خواهد بود. با بهبود قدرت و انعطاف پذیری بدن فرم و استایل بدنی نیز به طور چشمگیری بهبود خواهد یافت.