در میان تمامی روشهای یوگا، کریا یوگا دارای پیشرفتهترین تکنیکها است. افرادی که قصد ورود به کریا یوگا دارند، ابتدا باید حداقل دو سال وقت خود را صرف آموزشهای هاتا یوگا نمایند تا ذهن و جسم را آرام و تصفیه کنند. در اصل هاتا یوگا، پیش نیاز کریا یوگا میباشد.
کریا یوگا متشکل از بیست تمرین می باشد. در کریا یوگا نیازی به کنترل ذهن نیست، چرا که مبحث کنترل ذهن خود به خود انجام می شود. کریا یوگا مناسب تمام اقشار هنرجویان، خانه داران و گوشه نشینان است. کریا یوگا روش بسیار موثری برای تجربه مستقیم کندالینی است.
تقریبا تمامی روشهای بیداری کندالینی نیازمند تمرینات شدید، سخت و مداوم است. این گونه تمرینات برای افراد عادی آسان نمی باشد. به همین دلیل یوگی ها اندیشیده و تمرینات کریا یوگا را طراحی نمودند. این تمرینات هیچگونه زياني را در بر ندارد، اما با این وجود بسیار موثر و کارآمد هستند. کریا یوگا چاکراها را بیدار، نادی ها را پاکیزه و سر انجام انرژی راکد و خوابیده را بیدار کرده و به طور آهسته و بی خطر به جریان می اندازد. بیداری تند و شتاب زده این انرژی ممکن است درد سر ساز و پر مخاطره باشد.
ذهن عبارتست از اندیشه، و اندیشه یکی از موانع اصلی در مسیر معنویت است. اما همیشه هم اینطور نیست. ذهن تنها مرکبی است که سرانجام آگاهی برتر را به ارمغان میآورد. احساسات و عواطف منفی نظیر حرص، هوس، خشم، وابستگی، منیت و غیره نباید برعلیه ذهن بکار گرفته شوند. اگر جریان انرژی متوقف شود مسلما در مسیری دیگر منفجر خواهد شد، چیزی که در این بین لازم است تبدیل افکار منفی به مثبت می باشد. این تبدیل از طریق تمرینات کریا یوگا امکان پذیر است. در یک توازن جسمانی کفه منفی پایینتر از کفه مثبت است و این بخاطر سنگینی افکار منفی است، اما تمرینات کریا یوگا به آرامی کفه مثبت را به پایین می کشاند.
کریا یوگا انرژی حیاتی را کنترل می کند. انرژی حیاتی که همان پراناست، با ذهن رابطه متقابل دارد. نتیجه اینکه: با کنترل پرانا، ذهن نیز کنترل می شود و در ادامه شخص به ذهن آرام و متوازن نایل می شود. حتی اگر شخص در بحران اتفاقات ناگوار و پریشان باشد، باز هم قادر به کنترل ذهن است و این بخاطر تراوشات شیمیایی بدن است. این کنترل و آرامش، دایمی و بر خلاف اثرات زودگذر و موقت داروهایی نظیر LSD و غیره است. شخص از طریق کریا یوگا به حالت آگاهی همزمان دست می یابد به طوری که پدیده ها و احساسات دنیوی در یک دست و آرامش درونی در دست دیگر اوست. از طریق کریا یوگا برتری امواج آلفا در مغز حاصل میشود، این امواج برای متوقف کردن حرکت ذهن پاسخگو میباشد. هدف از تانترا رشد ذهن و آزادی انرژی است.
تمریناتی نظیر، ویپاریتا کارانی (عمل معکوس) به منظور معکوس نمودن جریان شهد انجام می شوند چراکه با این عمل شهد بیهوده تلف نشده و مستقیما به مراکز (چاکرا) بالاتر هدایت می شود. شهد صرف بدن می شود تا سالخوردگی از بین رفته و جوانی احیاء شود. اصول واژگونی جریان شهد بطور مفصل در کتابهای مشهوری چون هاتا یوگا پرادیپیکا و دیگر متون تانتریک شرح داده شده است. ذهن به حالت شونیاتا (تهی یا خالی) دست می یابد و نسبت به وقایع اطراف خود همانند یک شاهد گواه رفتار می کند.
توصیه: اگر قصد انجام کرایا یوگا دارید، حتما از یک استاد کمک بگیرید.